Nawet, gdy jest dla nas oczywiste kto ponosi winę za kolizję drogową, sprawca często nie przyznaje się do winy i odmawia współpracy. Będąc ofiarą wypadku należy pamiętać o zabezpieczeniu swoich interesów na każdym etapie sprawy.
Jestem adwokatem zajmującym się prawem drogowym w Krakowie. W tym wpisie wskażę, jak zachować się, gdy sprawca wypadku nie przyznaje się do winy oraz jakie kroki prawne podjąć, aby uzyskać odszkodowanie. Skupiam się przy tym najbardziej na postępowaniu wykroczeniowym i na stwierdzeniu winy sprawcy zdarzenia przez sąd. Właściwe postępowanie o odszkodowanie bardziej szczegółowo opisałem poniżej:
Działania na miejscu kolizji
W sprawach związanych z wypadkami drogowymi bardzo ważne jest działanie już na miejscu kolizji. Po dokonaniu podstawowych czynności zabezpieczających uczestników ruchu należy zadbać o swoją sytuację prawną.
W tym celu należy:
- Wykonać dokładne fotografie miejsca wypadku i pojazdów biorących udział w kolizji – fotografie mogą posłużyć potem jako dowód w sprawie oraz pokazać rozmiary szkody. Warto wykonać też zdjęcia nawierzchni w celu wykazania np. braku śladów hamowania
- Jeżeli posiadamy kamerkę samochodową – zabezpieczyć nagranie! Nic tak nie przyspiesza postępowania jak zarejestrowanie zdarzenia na materiale video.
3. Spisać na miejscu zdarzenia oświadczenie o przebiegu zdarzenia i daj je do podpisania sprawcy. W oświadczeniu powinny znaleźć się informacje o okolicznościach zdarzenia, winie sprawcy zdarzenia oraz dane sprawcy oraz jego polisy ubezpieczeniowej.
Wskazać trzeba, że oświadczenie spisane na miejscu zdarzenia nie jest wiążące. Zdarza się, że sprawca wypadku na początku podpisze oświadczenie, a potem wycofa się z niego, powołując się np. na presje na miejscu zdarzenia, szok związany z kolizją itp.
Kiedy wzywać policję?
Pomimo ewidentnej winy, sprawca kolizji często odmawia spisania oświadczenia i jakiegokolwiek polubownego rozwiązania sprawy myśląc, że uniknie wtedy odpowiedzialności. W przypadku, gdy sprawca wypadku nie przyznaje się do winy, najlepiej wezwać policję.
Policja przyjedzie na miejsce zdarzenia i zbada kto jest winny. Może już na miejscu wystawić mandat sprawcy. Gdy sprawca przyjmie mandat potwierdzi swoją winę, co pozwoli z łatwością dochodzić odszkodowania od ubezpieczyciela. Protokół policyjny jest również pewniejszym dowodem niż spisane oświadczenie, ponieważ z wyjaśnień złożonych wobec mundurowych trudniej jest się wycofać.
Poza odmową spisania oświadczenia, policję należy wezwać, kiedy:
- w wyniku kolizji doszło do uszczerbku na życiu i zdrowiu,
- są wątpliwości co do przebiegu zdarzenia
- występuje uzasadnione podejrzenie, że kierowca jest pod wpływem alkoholu lub środków odurzających
- sprawca nie chce podać swoich danych kontaktowych albo nie ma wykupionej polisy OC
Sprawa po nieprzyjęciu mandatu
Gdy sprawca nie przyznaje się i odmówił przyjęcia mandatu policja przygotowuje wniosek o ukaranie i przekazuje sprawę do sądu. Dla poszkodowanego w wypadku jest to niekomfortowa sytuacja, ponieważ musi on czekać, niekiedy kilka miesięcy, na wyrok sądu. Dopóki Sąd nie stwierdzi winy sprawcy, ubezpieczyciel najczęściej odmówi wypłaty odszkodowania.
Aby brać udział w postępowaniu sądowych na prawach strony, poszkodowany musi zgłosić się do sprawy jako oskarżyciel posiłkowy. Co niezwykle istotne, w sprawach o wykroczenia zgłoszenie ma krótki i nieprzekraczalny termin – 7 dni od otrzymania informacji o przesłaniu do sądu wniosku o ukaranie. Termin ten bardzo łatwo przegapić. Większość pokrzywdzonych myśli, że jest to pismo czysto informacyjne i nie zwraca uwagi na napisane drobnym drukiem pouczenie.
Warto wskazać, że w postępowaniu karnym innym niż wykroczeniowe zgłoszenia jako oskarżyciel posiłkowy można dokonać do rozpoczęcia przewodu sądowego, a więc dużo później. Znaczne skrócenie tego terminu w sprawach o wykroczenie jest niezrozumiałe i często szkodliwe dla pokrzywdzonych.
Oskarżyciel posiłkowy w sprawie o wykroczenia
Po zgłoszeniu do sprawy jako oskarżyciel posiłkowy pokrzywdzony nabiera prawa strony. Oznacza to, że może brać aktywny udział w procesie – zadawać pytania obwinionemu i świadkom, zgłaszać wnioski dowodowe, składać oświadczenia i ustosunkowywać się do poszczególnych dowodów. Może podejmować też działania mające na celu przyspieszenie postępowania np. składać pisma z prośbą o przyspieszenie postępowania.
Bez statusu oskarżyciela posiłkowego poszkodowany może być tylko świadkiem przed sądem. W pozostałym zakresie jest co najwyżej biernym obserwatorem – może obserwować postępowanie, ale bez możliwości zabierania głosu i wpływania w jakikolwiek sposób przebieg procesu.
Jako że oskarżyciel posiłkowy to rola procesowa, aby dobrze korzystać ze swoich praw najlepiej skorzystać z reprezentacji doświadczonego adwokata lub radcy prawnego. Dobry prawnik zadba o dopilnowanie wszystkich szczegółów i możliwie jak najszybsze skazanie sprawcy, gdy nie przyznaje się do winy.
Wyrok za kolizję drogową
Sprawy o wykroczenia związane z kolizjami drogowymi są najczęściej krótkie. Sąd oceni czy obwiniony ponosi winę za kolizję w oparciu o protokoły postępowania, zeznania świadków i inne dowody przekazane przez organy ścigania i strony.
Gdy są wątpliwości co do przyczyn i przebiegu zdarzenia, w sprawie może zostać powołany biegły – ekspert z zakresu ruchu drogowego. Jego zadaniem jest sporządzenie opinii dla sądu, w której zrekonstruuje wypadek i wskaże co było jego przyczyną.
Opinia taka to często najważniejszy dowód w sprawie. Niestety wiąże się ona ze znacznym wydłużeniem postępowania. Dodatkowo na treść opinii trzeba bardzo uważać. Pomimo, że tworzą je eksperci, potrafią zawierać poważne błędy.
W wyroku skazującym sąd wymierzy obwinionemu karę – najczęściej grzywny – oraz może orzec zakaz prowadzenia pojazdów. Na wniosek pokrzywdzonego sąd orzeka także obowiązek naprawienia szkody lub nawiązkę. Z punktu widzenia pokrzywdzonego najlepiej jednak jak najszybciej zakończyć sprawę, a postępowanie w sprawie naprawienia szkody prowadzić osobno.
Wyrok skazujący pozwala dochodzić naprawienia szkody z polisy sprawcy, który nie przyznawał się do winy. Często zdarza się, że ubezpieczyciel zaniża wysokość należnego odszkodowania. Co zrobić w takiej sytuacji mogą Państwo przeczytać w poniższym wpisie.
Podsumowanie
Gdy sprawca wypadku nie przyznaje się do winy powinniśmy zachować zimną krew i nie pozwolić winnemu uniknąć odpowiedzialności. Należy zadbać o swoje interesy już na miejscu kolizji i korzystać ze swoich praw procesowych.
W razie wątpliwości co do odpowiedzialności sprawcy i właściwego postępowania najlepiej skonsultować się z doświadczonym prawnikiem. Jako adwokat w Krakowie prowadzę wiele spraw drogowych. Zapewniam klientom reprezentacje w sprawach sadowych i pomoc na etapie pozyskiwania odszkodowania od ubezpieczyciela. Jeżeli potrzebują państwo konsultacji zapraszam do kontaktu.